DOMUZ GRİBİ HAKKINDA BİLGİLER



DOMUZ GRİBİ  ( A / H1N1) NEDİR?
NEDEN DOMUZ GRİBİ OLARAK ADLANDIRILMAKTADIR?
DOMUZ GRİBİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
HASTALIĞIN TANISI İÇİN GÜVENİLİR YÖNTEMLER VAR MIDIR?
DOMUZ GRİBİ NASIL BULAŞMAKTADIR?
DAHA ÇOK HANGİ YÜZEYLER BULAŞMA KAYNAĞIDIR?
KORUNMAK İÇİN TEMİZLİKTE NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
DOMUZ GRİBİNDEN NASIL KORUNULABİLİNİR?
DOMUZ GRİBİ AŞISI OLUNMALI MIDIR?
DOMUZ GRİBİ AŞISI KİMLERE UYGULANMAZ?
DOMUZ GRİBİNİ TEDAVİ EDEN İLAÇ VAR MIDIR?
HASTALANINCA NE YAPMALIDIR?
ACİL MÜDAHALE İÇİN BELİRTİLER NELERDİR?



Domuz gribi (A/H1N1) nedir?

Grip kendini yüksek ateş, üşüme-titreme, öksürük, boğaz ağrısı, baş ağrısı, yaygın kas ağrıları ve halsizlikle gösterir. Domuz gribi, A (H1N1) tipi virüsten kaynaklanan, insanlarda hastalığa yol açan virüs kaynaklı bir hastalıktır. Hastalık ilk kez Meksika ve ABD’de görülmüş ve daha sonra birçok ülkeye yayılmıştır.

Bu yeni H1N1 virüsü neden” domuz gribi olarak adlandırılmaktadır?

Bu virüse “ domuz gribi” denmesinin sebebi, domuzlar arasında görülen grip virüslerine çok benzediğinin gösterilmiş olmasıdır. Bu yeni virüs insan, domuz ve kuş virüslerinin bir karışımıdır.

Domuz gribi (A/H1N1) virüsü bulaşıcı mıdır?

Domuz gribi A(H1N1) virüsü bulaşıcıdır ve insandan insana geçmektedir.

Domuz gribinin (A/H1N1) belirtileri nelerdir?

Domuz gribi yani H1N1 virüsüne bağlı hastalığın bulguları mevsimsel griple benzerdir.
  • Ateş,
  • Öksürük,
  • Boğaz ağrısı,
  • Yaygın vücut ağrısı,
  • Baş ağrısı,
  • Üşüme,
  • Yorgunluk gibi belirtilerin yanı sıra;
  • Bazı vakalarda ishal ve kusma görülebilir.
H1 N1 gribi kronik hastalığı olanlarda daha ağır seyreder. Ağır seyirli hastalık akciğer infeksiyonu (pnömoni) ve solunum yetmezliği sonucunda ölüme neden olabilir. Bazı hastalarda bakterilere bağlı olarak griple aynı dönemde veya sonrasında akciğer, sinüs ve kulak iltihabı ortaya çıkabilir.
Uzun süreli ve kontrolü güç ateş, genel durum bozukluğu, solunum sıkıntısı gibi bulguların varlığında doktora başvurulmalıdır. Bilinç bulanıklığı, zor nefes alma acil müdahale gerektiğinin işaretidir.

Hastalığın tanısı için güvenilir yöntemler var mıdır?

Grip hastalığı tanısı ve H1N1 ve mevsimsel grip türlerinin ayırımı için hızlı sonuç veren ve güvenilir testler mevcuttur. Bu amaçla RT-PCR adlı teste başvurulmaktadır.

Domuz gribi (A/H1N1) nasıl bulaşmaktadır?

Domuz gribinin de yine mevsimsel griple aynı şekilde yayıldığı düşünülmektedir. Hastalık, solunum salgıları ile bulaşır. Virüs konuşma sırasında solunum yollarından çıkan parçacıklarla 1-2 metreye kadar ulaşabilir. Grip virüsleri insandan insana öksürük ve hapşırma yoluyla bulaşmaktadır. Bulaştırıcılık hastalık belirtileri ortaya çıkmadan bir gün önce başlar, yedi gün sonrasına kadar sürebilir. Bu süre küçük çocuklarda ve bağışıklık yetmezliği olanlarda daha uzun olabilir. Grip virüsü bulaşan bir yere dokunulduktan sonra, eller ağız ya da buruna götürüldüğünde de hastalık bulaşabilir. İçme, kullanma ve havuz sularıyla bulaşma gösterilmemiştir.

Daha çok hangi yüzeyler bulaşma kaynağıdır?

Öksürük ve hapşırma yoluyla, hasta kişinin tükürük zerrecikleri havaya yayılarak sandalye, masa gibi yüzeylere bulaşabilir. Kişi virüsün bulaştığı bir yere dokunduktan sonra ellerini ağzına, gözlerine veya burnuna sürerse virüs bulaşabilir. Bu yüzeylerde virüsün ne kadar süreyle canlı kalabileceğini etkileyen ısı, nem oranı, yüzey niteliği gibi pek çok faktör söz konusudur. Hasta kişinin temasının olduğu bu yüzeylere dokunulmamalı, herhangi bir sebeple dokunulduysa eller yıkanmalıdır.

Hastalıktan korunmak için temizlikte nelere dikkat etmek gerekir?

  • Masalar, kapı kolları, banyo yüzeyleri, mutfak tezgahı, oyuncaklar gibi sık kullanılan eşyaların günlük temizlikte kullanılan deterjanlarla temizlenmesi gerekir.
  • Günlük kullanılan temizlik maddeleri dışında klor, hidrojen peroksit, iyotlu antiseptikler ve alkol gibi bazı kimyasal maddeler de dezenfekte için etkilidir.
    Hastalara ait çarşaf, çamaşır, havlu gibi eşyaların başkası tarafından kullanılmaması gerekir. Bunların elle temas edilmeden yıkanması, sonrasında ellerin dezenfekte edilmesi gerekir.
  • Hastaya ait kap kacak ya bulaşık makinesinde ya da elde deterjan kullanılarak yıkanmalıdır.

Domuz gribinden nasıl korunabilirim?

  • Bulaşmayı önlemek için öksürme, aksırma sırasında ağız ve burun mendille kapatılmalı, kağıt mendil çöpe atılmalıdır. Eğer mendil yoksa ve ağız ve burun el ile kapatılmışsa eller su ve sabunla yıkanmalıdır.
  • Grip olan kişiler başkaları ile yakın temastan kaçınmalı, hastalığın bulaşıcı olduğu dönemde işe ve okula gitmemelidir.
  • Grip olanların maske takması (cerrahi maske, standard maske) diğer insanlara bulaşmanın önlenmesine yardımcı olacaktır. Hasta olmayan kişiler hastaların yanına girerken maske kullanmalıdır. Hasta kişilerle tokalaştıktan veya solunum salgıları bulaşmış yüzeylerle temastan sonra göz, burun veya ağza dokunmak bulaşmaya neden olabilir.
  • Çevremizdeki sık dokunulan kapı kolları, telefon ahizeleri gibi yüzeylerin sık sık temizlenmesi önerilir.
  • Ellerin tüm yüzeylerinin gereğinde ve sık sık su ve sabunla yıkanması bu yapılamıyorsa alkol içeren el temizleyicilerin kullanılması grip de dahil olmak üzere pek çok hastalıktan korunmaya yardımcı olur.
  • Domuz gribine yakalanırsanız, belirtilerin başlamasından 7 gün sonrasına ya da belirtilerinizin tamamen geçmesinden bir gün sonrasına kadar evde istirahat ediniz.
  • Bulunduğunuz mekanı sık sık havalandırınız.
  • H1N1 gribinden korunmanın en etkili yolu aşıdır.

Domuz gribi aşısı olmalı mıyım?

Her yıl enfeksiyona neden olan grip virüsleri bir önceki yıldan farklı olabilir. Bu nedenle, tüm Dünya’da grip virüsleri izlenmekte ve bunlara göre bir sonraki yılın aşısında yer alacak virüs tipleri saptanmaktadır. Bir önceki yıl yapılan aşının koruyuculuğu giderek azalabildiği için her yıl aşı olmak gereklidir. Aşı tüm grip virüslerden ve grip benzeri bulgulara neden olan diğer viral hastalıklardan korunmayı sağlamaz. Şu anda kullanımda olan mevsimsel grip aşıları H1N1 gribine karşı etkili değildir. Mevsimsel grip aşısı özellikle kronik kalp ve akciğer hastaları, şeker hastaları, kronik böbrek yetmezliği hastaları, 65 yaşın üzerindekiler gibi hastalığın ağır seyretmesi mümkün olan gibi kişilere uygulanmalıdır.

Grip aşısı kimlere uygulanmaz?

6 aydan  küçük çocuklara, ağır yumurta alerjisi olanlara, daha önce grip aşısı uygulandığında ağır yan etki gelişmiş olanlara uygulanmaz. Ateşli hastalarda ateş ve genel durum düzeldikten sonra uygulanır. Bu konuda doktorunuza danışınız.

Domuz gribini tedavi eden ilaçlar var mıdır?

Mevsimsel grip tedavisinde kullanılan, virüse etkili bazı ilaçlar H1N1 gribi için de etkili bir şekilde kullanılmaktadır. Bunlar doktor önerisi ile kullanılması gereken ilaçlardır. Soğuk algınlığı ve gripte ateşi düşürmek, burun akıntısı gibi bulguları azaltmak için kullanılan ilaçlar virüse etkili değildir. Yalnızca hastalığın bulgularını hafifletir. ‘Reye sendromu’ adlı seyrek görülen fakat ağır bir hastalık nedeniyle grip sırasında çocuklar ve ergenlere asetil salisilik asit (Aspirin vb.) içeren ağrı kesici, ateş düşürücüler verilmemelidir.

Hastalanırsam ne yapmalıyım?

Domuz gribi şüpheli bir kişi ile temastan sonraki 7 gün içinde kendinizde yukarıda sıralanan hastalık belirtileri olduğunu hissederseniz hemen bir doktora başvurmalısınız. Doktorunuz herhangi bir teste ya da tedaviye ihtiyacınızın olup olmadığına karar verecektir.
Eğer hastalandıysanız veya hastalık belirtilerini gösteriyorsanız evde istirahat ediniz ve çevrenizdeki kişilerden de onlara bulaştırmamak için uzak durunuz.

Erişkinlerde acil müdahale gerektiren belirtiler nelerdir?

  • Zor nefes almak veya nefes darlığı
  • Bilinç bulanıklığı
  • Sık ve uzun süreli kusma

Çocuklardaki acil müdahale gerektiren belirtiler nelerdir?

  • Hızlı veya zor nefes alma
  • Vücutta solgunluk ya da morarma
  • Beslenememe
  • Uyarılara cevapta azalma ve uykuya meyil
  • Huzursuzluk
  • Ateşle beraber döküntü görülmesi